4.11.2013

Okula hazırlık süreci evde başlar...

Leon ve Luka bir yandan yaş gereği duymak durmak bilmeyen iki zıplama topuna benziyorlar, diğer yandan da özellikle Leon yazmaya merak sardı. Önümüzdeki yıl onu henüz okula göndermeyi düşünmüyorsak bile okula hazırlık sürecine biraz daha bilinçli yaklaşmamızın gerektiğini düşünmeme neden oldu. Araştırdım, okudum ve önceki hafta yeni ve keyifli bir uygulamaya geçtik…
Biz de muhtemelen her anne baba gibi yapıyorduk ve çocukların davranışlarına ani tepki veriyorduk. Tabii ki kabataslak tepkilerimizin nasıl yanlış ve nasıl doğru olduğunu bilip ona göre hareket etmeye çalışıyorduk. Çalışıyorduk diyorum, çünkü bazen olmuyor işte. Özellikle Leon’un zıpzıp topuna benzeyen haliyle sinirlerimiz bazen tepeye vuruyor. O zaman araştırmaya başladım. 4,5 yaşındaki erkek çocuğun hali ne (Çarşamba günü bunu okuyabilirsin) diye. Ancak gözüm hep bir konuya takıldı. Erkek çocukların okula adapte olması kızlardan daha zormuş. Ülkeye bakılmaksızın. Daha fazla hareket ihtiyaçları var, daha az süre konsantre oluyorlar, dikkatlerini daha zor topluyorlar ve gelişimlerine genel olarak bakarsak kızlardan daha gerideler. Hm, bunların çoğunu biliyorduk zaten. Ancak okulda erkek çocuklarının çoğu zorluk yaşamalarının yaygın olduğunu bilmiyordum. Eh, okula hazırlık süreci çok önemli demek!  

Görev planıyla alıştırma

Sonra bir uzmanın bu konudaki tavsiyesini okuyunca bu iş aklıma yattı. Haftalık görev planı müthiş bir fikirdi! Görev planının arkasında yatan amaç, çocukların her şeyden önce bir haftada hangi hedefleri koymak ve elde etmek istediklerine karar vermek. Bunun için her Pazar günü kahvaltıdan sonra oturup planımızı yapıyoruz artık. Leon ve Luka mesela, haftada üç kere kahvaltı sofrasını kurmak istiyorlar. Sonra evdeki mecburi yardım konularını belirledik; sofra toplamak ve oyuncaklarını toplamak. Her biri bir görevi en fazla üç kere seçebilir ve toplamda bir haftada dört görev seçiyor. Sonra haftada bir kere yapılacak bir görevi seçebiliyorlar; camları silmek, yaprak toplamak, çamaşır toplamam/asmamda veya yemek yapmamda yardım etmek. Zaten sevdikleri işler olunca biraz teşvik olarak görüyorum bunları. 

Plan sayesinde çocukların ve bizim de, konulan hedeflere ne oranda ulaştıklarını görebiliyoruz. Leon ve Luka plana bakarak hangi günde neyi yapması gerektiğini, ne görevlerin kaldığını kontrol edebiliyorlar. Bu şekilde konuşulanların unutulmamasını da sağlamış olduk ki bu çocukların hafızasını çalıştırıyor. Ayrıca kim bu sabah sofra kurar kavgası da artık bitti.

Tamamlayana ödül var

Yapılmış görevi plandan kaldırıyorum. Pazar günü kahvaltıdan sonra plana bakıp yazılan görevlerinin hepsini veya bir tanesi hariç diğerleri yapıldıysa yeni plan oluşturduğumuz sırada bir ödül alıyorlar. Bu da önemli bir teşvik. Oyun oynama yerine sofra toplamak ödül varken daha kolay oluyor.

Ödüle alıştırmış olmuyor musun diyeceksin. Bende bunu düşünmüştüm, ama o yaştaki çocukların, sevmedikleri bir işi mantıklı gelse bile sonuna kadar bitirmeyi bilmiyorlarmış. Beyindeki ilgili bağlantılar daha geç yaşta oluşuyormuş. Yani kendilerini kontrol edebilme yetenekleri henüz gelişmemiş. Okulda sorunlar bu nedenle yaşanıyor zaten. Dikkat dağıtan her şeye yönelip kendilerini derse odaklamak için kontrol edemiyorlar.

Haftalık görev planı ile hedeflerin yanı sıra “bunları bitirdiğimde ödül alacağım” diye eminler. Ödül sayesinde, bir işi sevmemelerine rağmen odaklanmaları, dikkat dağıtan unsurlar varken bir işi bitirmeyi öğreniyorlar. Ki bu süreçte beyin buna alışıyor ve sonra kolay olmaya başlıyor. Eh, kolay olan bir şey için ödüle de gerek yok. Yani, belli günlerde yarısı sevdikleri yarısı mecburi görevler – ki zamanla oran değişecek- ve en sonunda ödül de kalkacak. Ama o zamana kadar yolumuz daha çok uzun.

Şimdilik planımızda 6 veya 7 güne dağıtarak toplam 6 görev yazıyor. Yazıyor demem yanlış oluyor, her bir görev için işaretler yaptık ki çocuklar anlayabilsin. Altıda beşi yaptıklarında, pazar günü ödülü hak ediyorlar. İlk haftamızda hem Leon hem de Luka tüm görevleri, bazen ilk başta ırımkırım dediyseler de, severek yaptılar. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder